مشخصات گل شب بو
شب‌بو، چلیپا گیاهی است از تیره شب‌بویان که زینتی است و به سبب دارا بودن گلهای معطر و زیبا غالباً در باغچه‌ها کشت می‌شود. به آن شب بوی، شقاری، شمشم، خمخم، خیرو و خیری نیز گفته می‌شود. شب انبوی، شب بوی یا منثور گلی است که در شب بو میدهد و معمولاً در روز بو ندارد. این گیاه برگ هایش سبز روشن و گلش معطر و زرد و است و رنگ های دیگری هم دارد. گل شب بو یک گونه از گیاهان گلدار در انواع رنگ ها می باشد که بسیاری از آنها به شدت معطر می باشند.
جنس این گل دارای ۵۵ گونه می باشد. نام این گیاه به افتخار پزشک شخصی امپراطور ماکسیمیلیان اتریشی انتخاب شده است که به معنی پرزدار یا سبز مایل به خاکستری می باشد که به برگ های شب بو اشاره دارد. گل شب بو به دلیل عطر و بوی تند و شکوفه های که به مدت طولانی تری روی بوته می مانند و بصورت تجاری هم کشت و کار می شود. نوع بسیار معطر این گیاه در لندن شناخته شده است. گونه های شب بو عمدتا هیبرید می باشند.
نحوه پرورش گل شب بو
Mathiola chieranthus
Cruciferae (تیره ی چلیپائیان)
دو نوع شب بو به‌طور معمول کشت‌وکار می‌شود. نوع نخست که از گونه‌ی کیرانتوس (Chieranthus cheiri) اتخاذ شده است و شب بوی زرد از آن است، بیشتر در باغ کشت‌وکار می‌شود. کشت آن به صورت مجتمع متداول است و برخی از آنها برای تولید گل تازه مورد استفاده قرار می‌گیرند. نوع دیگر شب بوی گلخانه ای فقط برای گل تازه و قطع گل (گل شاخه بریده) پرورش می‌یابد. شب بوی زرد گیاهی مقاوم به سرما است. ریشه‌های افشان دارد، در مرداد بذر آن در خزانه کشت می‌شود و در پاییز به محل اصلی برده می‌شود؛ و در فروردین و اردیبهشت گل میدهد. این نوع از گل شب بو نسبت به یخبندان و ذوب یخ حساسیت نشان میدهد و باید در خاک های شنی در محل آفتاب‌رو کشت شود.
نوع دیگر شب‌بو ماتیولا (Mathiola incana) یا استاکس است که دارای انواع یک‌ساله و دوساله میباشد. این گیاه با ریشه‌های بلند تا عمق ۳۰ سانتیمتری در خاک نفوذ می‌کند، برگ ها کرک‌دار و گل ها بسیار معطرند. گل نوع یک ساله‌ی آن به رنگ صورتی، قرمز و زرد است. این نوع شب بو در بهار در گلخانه کشت و کار می‌شود. کمی دیرتر ممکن است بذر آن را در گلخانه نیز کشت کنند. بعد از جوانه زدن بذر، آنهایی که دارای برگ های اولیه‌ی سبز تیره می‌باشند حذف می‌گردند، زیرا این گیاهان گل های کوچک ساده خواهند داد. گیاهان یک ساله‌ی شب بو در گلخانه و یا در خارج از گلخانه به‌منظور گل بریده پرورش می‌یابند.
نوع دوساله ی شب بو گل هایی به رنگ‌های سفید، صورتی، بنفش و با خوشه‌ای سنگین تولید می‌کند. این گیاهان در اوایل فصل تابستان از طریق بذر تکثیر میشوند، نشا ها به گلدان منتقل می‌گردند و در طول مدت زمستان و اوایل بهار سال بعد قابل فروش میشوند. شب بو کم و بیش زمستان های سرد را در خارج از گلخانه تحمل می‌کند و در بهار به گل می‌رود؛ لیکن برای زودرسی آن از گلخانه های سرد (۱۰ درجه‌ی سانتیگراد) استفاده می‌شود. در تابستان سال دوم برگهای شب بو به تدریج خشک می‌شود و بعد از مدتی گیاه به وضعی در می‌آید که باید مجددا کشت و کار شود. بذر گیری شب بو در تهران به دلیل هم‌زمان نبودن رسیدگی غلاف‌های کوچک آنها به‌سختی امکان پذیر است.
شرایط مورد نیاز نگهداری شب بو چیست؟
چه خاکی برای گل شب بو مناسب است؟
گل شب بو به خاک سبک و با زهکش خوب نیاز دارد کهخنثی تا کمی قلیایی ونسبتاً حاصلخیزباشد. ترکیب خاکبرگ، شن، کود پوسیده گاوی و خاک معمولی برای کاشت گل شب بو مناسب است.
میزان نور مورد نیاز گل شب بو چه مقدار است؟
گل شب بو برای رشد بهتر نیاز به نور مستقیم دارد. البته این میزان دریافت نور برای گل بستگی به دما محیط دارد به طوریکه هرچه دمای محیط کمتر باشد و هوا خنک تر باشد، گیاه میزان نور مستقیم بیشتری را تحمل خواهد کرد. با افزایش دمای محیط، اگر از شدت بیش از انداره نور محافظت نشود ابتدا گلها پژمرده میشوند و سپس تمامی گیاه پژمرده خواهد شد.
گل شب باید در چه دمایی نگهداری شود؟
همه ی انواع شب بو ازجزو گیاهان سرمادوست هستند و به هوای گرم حساسیت دارند. گلهای شب بو در اثر گرم شدن هوا ابتدا کمتر گل میدهند و سپس برگهای گیاه زرد شده و بتدریج می ریزند و گیاه از بین می‌رود.
به گل شب بو چند بار آب بدهیم؟
نیاز آبی گل شب بو متوسط است. بهترین زمان آبیاری گیاه زمانی است که بین دو آبیاری سطح خاک کاملا خشک شده باشد. در صورت آبیاری بیش از اندازه ریشه گیاه پوسیده خواهد شد.
آفات و مریضی‌های گل شب بو چه نشانه هایی دارد؟
از مریضی ها وآفات مهم این گیاه میتوان به زنگ شب بو، کنه تار عنکبوتی، معدنچی برگ، تریپس، سفیدک داخلی و شته اشاره کرد. برای از بین بردن این آفات و مریضی‌ها بایستی از سموم شیمیایی مربوطه استفاده شود.
جالب است بدانید چند سالی است که گل شب بو به عنوان گل شاخه بریده نیز مورد استفاده قرار میگیرد وشاخه‌های بریده آن در صورتی که هوای اتاق گرم نباشد، چندین روز در آب دوام می‌آورند.
تغذیه گل شب بو
گل شب بو به کمبود پتاسیم حساس میباشد و در چنین شرایطی حاشیه برگهای سوختگی از خود نشان میدهد.
کوددهی را میتوان از زمانی که گیاهان جوان از بذرها بیرون آمدند آغاز نمود.
کاشت گل شب بو در باغچه
برای کاشت گل شب بو در باغچه ابتدا خاک را تا عمق ۲۰ سانتیمتری شخم زده و خاک برگ و یا کود پوسیده گاوی را با خاک مخلوط کنید.
گل شب بو چه زمانی گل میدهد؟
بسته به زمان و محل کاشت بذر میتوان در هر فصلی از سال آن را به گل نشاند ولی زمان گلدهی اصلی آن در تهران اواخر اسفند تا اواسط فصل بهار است.
اگر گل شب بو قبل از گلدهی بیش از شش ساعت در هر روز در دمای بالاتر از ۱۸ درجه سانتیگراد قرار گیرد گل نخواهد داد.
بهترین دمای شب هنگام برای گلدهی بهتر آن ۴ ـ ۲ درجه سانتیگراد است.
تکثیر گل شب بو
برای افزایش گل شب بو باید از بذر این گل استفاده کرد. زمان کاشت گل شب بو به منطقه آب و هوایی بستگی دارد. معمولا بذر در مرداد ماه کاشته می شود و در پاییز نشاء آن را به گلخانه منتقل می کنند و در گلخانه های سرد (دمای ۱۰ درجه ) نگهداری می کنند.
تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت: